Wernisaż wystawy czasowej „Wartownia nr 5 na Westerplatte”
Dziś, 1 września 2023 roku, w Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku odbył się wernisaż wystawy czasowej „Wartownia nr 5 na Westerplatte”. Ekspozycja prezentuje historię wartowni nr 5, będącej elementem systemu obrony polskiej Wojskowej Składnicy Tranzytowej.
Do zebranych zwrócił się dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – dr hab. Grzegorz Berendt:
Przypomnę, że w trakcie 10 sezonów wykopalisk na Westerplatte zespół archeologiczny odnalazł ponad 70 tysięcy obiektów, a 46 tysięcy z nich kwalifikuje jako interesujące pod względem poznawczym. To są obiekty, które ilustrują kilkaset lat dziejów półwyspu, aktywności różnego typu. Dziś wybieramy to, co w naszym muzeum jest szczególnie istotne, bo koresponduje z powierzonymi nam zadaniami, a więc informacje o Wartowni nr 5, jednym z elementów doskonałego systemu obrony, który dzięki też znakomitej obsadzie, był w stanie powstrzymywać niemieckie ataki przez kilka dni przy ogromnej dysproporcji sił w ludziach i środków do walki.
Głos zabrał także Piotr Kalka, pracownik Działu Archeologicznego MIIWŚ:
Wartownia nr 5, którą chcemy zaprezentować na naszej wystawie, to tak naprawdę opowieść o polskim Westerplatte. W tej historii skupiają się najważniejsze chwile i zdarzenia dotyczące funkcjonowania Wojskowej Składnicy Tranzytowej i heroicznej obrony oraz upamiętnienia, które nastąpiło już po zakończeniu działań wojennych. (…) Wartownia nr 5 miała za zadanie chronić północny odcinek składnicy od strony morza oraz od strony wschodniej, czyli od nasady półwyspu. Przez dwa długie dni jej załoga doskonale wywiązywał się z tego zadania. Nalot, który nastąpił 2 września ok godz. 18, otworzył chyba najtragiczniejszy rozdział budynku. Spośród 256 bomb, które spadły na teren składnicy, dwie z nich trafiły bezpośrednio na Wartownię, powodując całkowite jej zniszczenie. W ruinach poległo siedmiu polskich żołnierzy, razem z jej dowódcą - Adolfem Pezeltem. W jednej chwili połowa wszystkich obrońców poniosła śmierć. (…) W 2021 roku wykopaliskowo udało się nam odnaleźć jej relikty, które dzisiaj odpowiednio zabezpieczone i wyeksponowane można oglądać na Westerplatte. Polscy obrońcy, także Ci którzy zginęli w Warowni nr 5, spoczywają dziś na pięknym, nowym Cmentarzu Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte. Ich bohaterstwo i patriotyzm są dziś symbolem największej odwagi i poświecenia dla ojczyzny. To właśnie im poświęcamy naszą wystawę.
Przez pryzmat dziejów budynku ekspozycja przedstawia losy żołnierzy pełniących służbę wartowniczą na Westerplatte przed wybuchem II wojny światowej i prowadzących bohaterską obronę we wrześniu 1939 r. Ukazuje również historię dramatu polskich jeńców cywilnych, którzy pod niemieckim nadzorem porządkowali teren Składnicy po zakończeniu walk, oraz powojennych prób upamiętnienia poległych podczas obrony żołnierzy.
Narrację wystawy współtworzą przedmioty pozyskane w trakcie badań archeologicznych prowadzonych na Westerplatte przez Dział Archeologiczny MIIWŚ. Jest to wyjątkowa okazja do obcowania z autentycznymi artefaktami odnalezionymi na terenie pola bitwy.
Ekspozycja jest bezpłatna i dostępna dla zwiedzających na poziomie -2.
