Komunikat dotyczący wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku w sprawie zmian przeprowadzonych na wystawie głównej Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku

Szanowni Państwo,

W imieniu Dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku informuję, że Decyzją Sądu Okręgowego w Gdańsku POLSCY BOHATEROWIE ZOSTAJĄ NA WYSTAWIE GŁÓWNEJ MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ W GDAŃSKU.

W dniu 15 października 2020 r. zapadł wyrok w sprawie wprowadzonych zmian i uzupełnień na wystawie głównej Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.

Wyrok jest korzystny dla Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Oddala niemal wszystkie (16 z 17) żądania Powodów dotyczące: 

1. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ portretu o. Maksymiliana Marii Kolbego wraz ze stanowiskiem multimedialnym poświęconym jego postaci.

2. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ portretu Witolda Pileckiego wraz ze stanowiskiem multimedialnym dotyczącym jego postaci.

3. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ zdjęcia powstańców warszawskich składających przysięgę wojskową przed wstąpieniem do oddziału podczas mszy św.

4. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ zdjęcia rodziny Ulmów wraz ze stanowiskiem multimedialnym „Polacy ratujący Żydów”.

5. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ maski pośmiertnej bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego (ofiary KL Dachau) wraz z ekspozytorem poświęconym kaźni duchowieństwa w obozach koncentracyjnych.

6. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ eksponatu w postaci Spisu pomordowanych Polaków w KL Dachau sporządzonego w 1946 r. przez zespół ks. Edmunda Charta (więźnia Dachau).

7. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ polskiej flagi narodowej ocalonej w okupowanym przez Sowietów Lwowie i przywrócenie w jej miejsce makaty przedstawiającej powitanie przez mniejszość białoruską Armii Czerwonej wkraczającej na ziemie polskie po 17 wrześnie 1939 r. (tj. eksponatu, który musiał zostać zwrócony właścicielowi z powodu upłynięcia terminu wypożyczenia uzgodnionego przez poprzednią Dyrekcję).

8. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ ekspozytora poświęconego mjr. Henrykowi Dobrzańskiemu „Hubalowi”.

9. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ ekspozytora poświęconego Marianowi Rejewskiemu, polskiemu kryptologowi, który w grudniu 1932 r. złamał szyfr „Enigmy”.

10. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ eksponatu – rewolweru nagant – ilustrującego typ broni, z której w latach 1937-1938 stalinowscy kaci mordowali mniejszości narodowe w Związku Sowieckim, w tym w ramach operacji antypolskiej, mniejszość narodową polską i przywrócenie zamiast tego eksponatu gry planszowej pt. „Plan Pięcioletni”.

11. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ eksponatów w postaci rysunku Matki Boskiej i fragmentu pasiaka z numerem obozowym wykonanych po wojnie przez więźnia KL Mauthausen w trakcie terapii mającej pomóc mu w uwolnieniu się od psychicznego uwięzienia w obozowym koszmarze.

12. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ tablic: Piętno wojny (dot. psychicznego i fizycznego okaleczenia ludzi przez wojnę), Związek Sowiecki. Komunistyczne państwo masowego terroru oraz Operacja (anty)polska NKWD 1937-1938. Sowieckie ludobójstwo na Polakach.

13. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ w sekcji poświęconej partyzantkom nowych fragmentów treści umieszczonych we wprowadzeniach do tematyki partyzantki sowieckiej, polskiej, francuskiej i jugosłowiańskiej.

14. Usunięcia z wystawy głównej MIIWŚ statystyk strat osobowych wybranych państw (w sumie 21) przedstawionych w wartościach względnych i bezwzględnych w sposób graficzny, i przywrócenia poprzednich statystyk, uznawanych za właściwe przez Pawła Machcewicza i Powodów, a traktujących jako „ofiary wojny” np. żołnierzy niemieckich i przedstawionych tylko w odniesieniu do 10 państw i tylko w wartościach bezwzględnych.

15. Przywrócenia pierwotnej formy scenograficznej wystawy w części poświęconej Polskiemu Państwu Podziemnemu, tak głęboko konspirujących część przestrzeni, że widz nie dostrzegał fragmentu poświęconego Irenie Sendlerowej.

16. Przeniesienia eksponatów dotyczących kpt. Antoniego Kasztelana w pierwotne miejsce ich prezentacji, czyli do gabloty z eksponatami dotyczącymi Rudolfa Spannera.

Z siedemnastu żądań, uwzględniona zostało tylko jedno żądanie  - usunięcie z wystawy głównej MIIWŚ filmu produkcji IPN pt. „Niezwyciężeni”.  Wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku nie zawiera żądania przywrócenia poprzedniej produkcji – „Dyptyku”. 

Nadto, Powodowie żądali publikacji przeprosin w prasie (Gazeta Wyborcza, Rzeczpospolita, Nasz Dziennik, Gazeta Prawna Codziennie, Polityka, Newsweek, Do Rzeczy, SIECI, Tygodnik Powszechny), a także na stronie internetowej Muzeum. Te żądania Sąd Okręgowy w Gdańsku w swoim wyroku w całości oddalił.

Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku złoży wniosek o uzasadnienie wyroku.

Dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku dr Karol Nawrocki w trakcie zorganizowanej konferencji prasowej dn. 15-10-2020 r. na wystawie głównej MIIWŚ przy wizerunku rtm. Witolda Pileckiego powiedział:

„Dzisiejszy wyrok Sądu Okręgowego w Gdańsku oddalił aż 26 z 28 żądań Powodów, czyli poprzedniej dyrekcji Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Z 17 zmian w wystawie głównej, które były przedmiotem tego postępowania, 16 zostało oddalonych, co oznacza, że udało się nam obronić polskich bohaterów – rotmistrza Witolda Pileckiego, świętego ojca Maksymiliana Kolbe, Irenę Sendlerową, czy rodzinę Ulmów przed ewentualnym, czy zagrożonym przez Powodów usunięciem ich z największej muzealnej inwestycji w historii Polski.”

Łącząc wyrazy szacunku,

Hanna Mik-Samól
rzecznik prasowy