Geneza paktu Hitler–Stalin. Fakty i propaganda, wstęp i oprac. Bogdan Musiał, Jan Szumski

Nowe, starannie opracowane wydanie książki autorstwa badaczy historii XX w. pozwala lepiej zrozumieć istotę zmowy Hitlera ze Stalinem. Bogaty materiał źródłowy dobitnie ilustruje skalę tego zbrodniczego przedsięwzięcia. Wskazuje również na ogrom kłamstw, które przez dziesięciolecia zaciemniały prawdę o IV rozbiorze Polski.

Główną treść książki stanowi 40 dokumentów z lat 1927–1953, których znaczna część bezpośrednio odnosi się do zacieśniania stosunków niemiecko-sowieckich w przededniu wybuchu II wojny światowej. Moskiewskie archiwalia, które przez wiele lat były tajne, umożliwiają dogłębne spojrzenie na pakt Hitler–Stalin, przy uwzględnieniu szerokiego kontekstu historycznego. Dzięki nim można m.in. poznać rzeczywiste intencje imperialne sowieckiego dyktatora, który porozumienie z III Rzeszą tłumaczył chęcią uchronienia ZSRS przed wciągnięciem w wojnę.

Zmowa Hitlera ze Stalinem, której wyrazem był podpisany 24 sierpnia 1939 r. pakt o nieagresji między rządami Niemiec i Związku Sowieckiego, przypieczętowała tragiczny los Polski i innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej. Warto mieć tę świadomość, zwłaszcza że dziesięciolecia kłamstw w tej sprawie, głównie ze strony przedstawicieli sowieckich i rosyjskich elit politycznych, przyczyniły się do wypaczenia współczesnej historii. Odpowiedzią polskich naukowców na zakłamywanie dziejów, zwłaszcza po inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 r., jest dogłębna analiza źródeł i wykazywanie prawdy o sowieckim imperium.

Oprócz dokumentów historycznych książka zawiera dwa obszerne rozdziały autorskie. W pierwszym z nich prof. Bogdan Musiał tłumaczy genezę paktu Hitler–Stalin, wraz z jego konsekwencjami. W drugim rozdziale pt. Stalin pisze „historię” swego paktu z Hitlerem prof. Jan Szumski ujawnia skalę sowieckich kłamstw, które przez dziesięciolecia były oficjalną wykładnią stosunków niemiecko-sowieckich. Całość publikacji uzupełniają przedmowa oraz indeksy osobowy i geograficzny.

Drugie wydanie publikacji powstało we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej – Komisją Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Geneza paktu Hitler–Stalin. Fakty i propaganda, wstęp i oprac. Bogdan Musiał, Jan Szumski, ISBN 978-83-65957-42-9, 978-83-8229-497-2, ss. 272, Gdańsk 2023.