Zobacz depozyty oraz biogramy uczestników walk o Monte Cassino
Dla uczczenia 80 rocznicy bitwy o Monte Cassino Wojskowe Biuro Historyczne w sposób szczególny pragnie przywrócić pamięć o poległych żołnierzach II Korpusu Polskiego dowodzonego przez gen. broni Władysława Andersa. 17 maja 2024 roku na poziomie -3 MIIWŚ zostaną zaprezentowane wybrane depozyty oraz stworzone na podstawie posiadanych dokumentów biogramy uczestników walk o Monte Cassino.
Depozyty Pamięci
Po blisko 60 latach od zdobycia przez żołnierzy II Korpusu Polskiego wzgórza Monte Cassino do Ojczyzny powróciły depozyty po poległych i zmarłych żołnierzach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. W 2003 r. przewieziono je z Wielkiej Brytanii do kraju. Pierwszym miejscem złożenia depozytów był Okręt Muzeum ORP „Błyskawica”. Ostatecznie zdeponowano je w Centralnym Archiwum Wojskowym w Warszawie.
Pośród 1680 depozytów znalazły się pamiątki po żołnierzach, którzy przez sowieckie łagry, Iran, Irak, Libię, Egipt i Włochy nieśli pragnienie powrotu do wolnej Polski. Depozyty zawierają dokumenty osobiste, listy, notatki, fotografie. Szczególne miejsce w tych zbiorach zajmują dewocjonalia, pamiątki pobytu w Ziemi Świętej oraz we Włoszech, nabyte przez żołnierzy z myślą o swoich najbliższych, którzy pozostali w kraju. Wśród pamiątek znalazły się również odznaczenia przyznane żołnierzom za ich męstwo, poświęcenie i trud wojskowej służby. Wymienić należy tutaj m.in. Krzyże Srebrne Orderu Wojennego Virtuti Militari V kl., Krzyże Walecznych, a także liczne odznaczenia przyznawane przez armie sojusznicze. Na szczególną uwagę zasługują Krzyże Pamiątkowe Monte Cassino, przyznawane uczestnikom bitwy.
Niestety, żołnierzom, których depozyty przechowywane są w Wojskowym Biurze Historycznym, nie udało się już powrócić do wolnej Polski. Pochowani na niewielkich cmentarzach w Rosji, Iranie, Iraku, Libii i Egipcie. Wielu z nich pochowanych zostało również na znajdujących się we Włoszech cmentarzach wojennych w Loreto, Monte Cassino, Casamassima oraz Bolonii.
Dla uczczenia 80 rocznicy bitwy o Monte Cassino Wojskowe Biuro Historyczne w sposób szczególny pragnie przywrócić pamięć o poległych żołnierzach II Korpusu Polskiego dowodzonego przez gen. broni Władysława Andersa. Prezentujemy wybrane depozyty oraz stworzone na podstawie posiadanych dokumentów biogramy uczestników walk o Monte Cassino.
Ktoś z Twojej rodziny walczył pod Monte Cassino?
Wojskowe Biuro Historyczne przechowuje pamiątki po poległych żołnierzach służących w czasie II wojny światowej w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Sprawdź, czy pozostał depozyt.
Bliższych informacji udziela Pan Przemysław Dąbek, tel. 261 813 958 / e-mail: pr.dabek@ron.mil.pl
strzelec Dominik Sislaukas
Urodzony w 1918 r. w Żydykach na Litwie. Służył w armii litewskiej. Jego wojenne losy pozostają dotychczas nieznane. Do Wojska Polskiego wstąpił w lutym 1944 r. na terenie Włoch. Służył w 2 Batalionie Komandosów Zmotoryzowanych. Poległ 19 kwietnia 1945 r. podczas akcji zdobywania mostu Zambonini. Pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Bolonii.
starszy sierżant Stanisław Tatarowski
Urodzony w 1899 r. w Słonimie, woj. nowogródzkie. W 1918 r. wstąpił do tworzących się oddziałów 5 Dywizji Strzelców Polskich na Syberii. Służył w 3 pułku strzelców. W 1920 r. trafił na dwa lata do niewoli bolszewickiej. Po powrocie do kraju wstąpił do Wojska Polskiego, gdzie służył jako tamburmajor w 80 pułku piechoty. Po 1939 r. znalazł się na terenie ZSRS. Po zawarciu układu Sikorski - Majski wstąpił do 16 pułku piechoty 6 Dywizji Piechoty, gdzie organizował orkiestrę pułkową. Po ewakuacji do Iranu służył w 16 lwowskim batalionie strzelców. Zmarł 7 lipca 1944 r. w wyniku ran odniesionych podczas bitwy o Monte Cassino. Pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Loreto. Odznaczony Medalem „Za Wojnę 1918–1921” oraz Krzyżem Monte Cassino.
podporucznik Adolf Bocheński
Urodzony w 1909 r. w Ponikwie, woj. tarnopolskie. W 1930 r. ukończył paryską École des Sciences Politiques. Obronił także dyplom na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Był redaktorem w czasopismach „Polityka” i „Bunt Młodych”. We wrześniu 1939 r. walczył jako ochotnik w szeregach 22 Pułku Ułanów Podkarpackich. Po sowieckiej agresji na Polskę, wraz z pułkiem przekroczył granicę z Węgrami i przedostał się do Francji, gdzie w Coëtquidan ukończył podchorążówkę. Był autorem tekstów w czasopismach oświatowych dla żołnierzy. W szeregach Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich w czerwcu 1940 r. brał udział w bitwie o Narwik. Po kapitulacji Francji przedostał się do Syrii, gdzie jako żołnierz Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, a następnie Pułku Ułanów Karpackich brał udział w bitwie o Tobruk. Ranny podczas walk o Monte Cassino. Poległ 18 lipca 1944 r. w bitwie pod Anconą. Pochowany na Polskim Cmentarzu Wojennym w Loreto. Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari V kl., trzykrotnie Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Monte Cassino.