83. rocznica pierwszej deportacji w głąb ZSRS

Zapraszamy do obejrzenia krótkiego wideo nagranego w Uzbekistanie, na którym główny specjalista Działu Naukowego MIIWŚ – dr Dmitriy Panto opisuje przebieg deportacji polskich obywateli, a także wspomina o polskich cmentarzach wojennych: Kitab i Shahrisabz, na których pochowani są żołnierze armii gen. Andersa oraz ludność cywilna. 

10 lutego 1940 r. rozpoczęła się pierwsza masowa sowiecka deportacja obywateli polskich mieszkających na okupowanych przez Związek Sowiecki wschodnich województwach II Rzeczpospolitej. W jej wyniku na Syberię i do Azji Środkowej przesiedlono około 140 tys. osób. Dotknęła ona głównie osadników wojskowych, cywilnych i leśników oraz ich rodziny. W trakcie kolejnych fal deportacyjnych, w latach 1940–1941, Sowieci wysiedlili w sumie ponad 320 tys. mieszkańców wschodnich terenów Polski.

Cmentarz w Sahrisabz jest po części cmentarzem symbolicznym, bo przeniesionym z jego wcześniejszej lokalizacji, gdzie w jego miejscu wybudowano szkołę. Cmentarz nie zajmuje dużo miejsca jednak jest dobrze usytuowany przy głównej arterii miasta. Polacy w Shahrisabz znaleźli się na terenie tego miasta w 1942 roku w wyniku formowania się tutaj 6 Dywizji Piechoty Armii gen. Władysława Andersa. Na skutek chorób i wycieńczenia zmarło tutaj i zostało pochowanych 256 żołnierzy oraz ludności cywilnej skupionej wokół polskiej armii.

Na cmentarzu w Kitab pochowano co najmniej 207 żołnierzy Armii gen. Andersa oraz ludności cywilnej. Nazwisk wielu osób nie udało się dotąd zidentyfikować, stąd też liczba pochowanych może być większa.

Więcej informacji dostępnych jest na stronie internetowej Muzeum.