Wystawa „W sporcie siła. Historia Klubu Sportowego Gedania”

Lokalizacja: poziom -3

Czas: zakończona

W Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, dzięki współpracy z instytucjami

i osobami prywatnymi z całego kraju, zaangażowanie twórców oraz kuratorów,

przygotowaliśmy ekspozycję poświęconą Gedanii w setną rocznicę jej powstania.

 

Na przeszło 500 m2 prezentujemy unikatowe, niepokazywane wcześniej

eksponaty i zdjęcia. Pochodzą one ze zbiorów kilkunastu osób prywatnych,

których rodziny były związane z przedwojenną Gedanią, oraz instytucji,

takich jak: Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, Muzeum Okręgowe

im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy czy Gedania SA.

Różnorodność i unikalność zbiorów pozwala wybrzmieć opowieści

o międzywojennej Gedanii w sposób kompletny i godnie

upamiętnić losy osób tworzących klub w setną rocznicę jego powstania.

Wystawa „W sporcie siła. Historia Klubu Sportowego Gedania”

Gedania była dla gdańskich Polaków czymś więcej niż tylko klubem sportowym, gdzie ćwiczono tężyznę fizyczną. Dawała możliwość spotykania się z innymi rodakami i rozwoju w duchu patriotyzmu. To idee bliskie także nam, muzealnikom, twórcom wystawy czasowej „W sporcie siła. Historia Klubu Sportowego Gedania”.

 

Za najbardziej utalentowany sektor KS Gedania uważa się wydział bokserski. Jeden z jego zawodników, Jan Bianga, odnosił sukcesy na arenie krajowej, zdobywając tytuły m.in. mistrza kraju. Zawodnicy Gedanii pomyślnie rywalizowali także na igrzyskach sportowych Polaków z zagranicy. Gdańscy Polacy przynosili chlubę ojczyźnie zarówno w skali kraju, jak i świata. Ich zasługi i konieczność pamięci o nich podkreśla dr hab. Grzegorz Berendt, dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku:


Gedania był to klub powołany przez gdańskich Polaków, którym przyszło działać w bardzo trudnych warunkach. Wystawa „W sporcie siła. Historia Klubu Sportowego Gedania” ma uhonorować setki tych dzielnych ludzi, a zarazem całą polską mniejszość w Wolnym Mieście Gdańsku, przywiązaną do polskości i do Rzeczpospolitej.

 

Gedaniści stworzyli klub nad wyraz wyjątkowy, o czym przypomina dr hab. Janusz Trupinda, autor scenariusza wystawy i sztandarowej monografii poświęconej KS Gedanii:


Klub Sportowy Gedania od samego początku był czymś więcej niż tylko zwykłą organizacją sportową. Był platformą, na której Polacy mieszkający przed wojną w Gdańsku mogli wyrażać swój patriotyzm, dumę narodową, przywiązanie do barw biało-czerwonych.


Jedną z działalności patriotycznych, w którą angażowali się klubowicze, było tworzenie publicystyki. Wśród eksponatów pozyskanych na wystawę znajduje się oryginalna, przedwojenna gazeta „Sport”, w której zamieszczano aktualności dotyczące działalności klubu.

 

Gedaniści za swą działalność zapłacili najwyższą cenę. W trakcie II wojny światowej wielu z nich doświadczyło ogromu cierpienia ze strony Niemców. Po zakończeniu konfliktu ocalałym udało się reaktywować klub. Ten działał już jednak w zupełnie nowej rzeczywistości. Zawodnicy Gedanii, mimo licznych przeciwności, nadal odnosili sukcesy – jak chociażby bokser Zygmunt Chychła, związany z klubem jeszcze przed wojną. W 1952 r. na Igrzyskach Olimpijskich w Helsinkach zdobył złoty medal dla Polski. W sposób dobitny świadczy to o sile, jaką niesie sport.


Patronat honorowy nad ekspozycją objął Prezydent RP Andrzej Duda.
Scenariusz wystawy: dr hab. Janusz Trupinda
Zespół kuratorski: Patryk Dąbrowski, Wojciech Grott, Łukasz Gurfinkiel, dr hab. Janusz Trupinda
Organizacja wystawy: Monika Bączek, Marta Baranowska, Cyprian Cynke, Monika Krzencessa-Ropiak, Marcin Marczyński, Julia Olechno, Monika Sołoduszkiewicz, Tatiana Srokowska, Marek Zambrzycki
Projekt graficzny wystawy: Studio Potorska
Współpraca graficzna: Natalia Gawryluk
Wykonanie wystawy: Technoinstal sp. z o.o., Wrap House
Redakcja tekstów: Natalia Maliszewska
Tłumaczenia: Biuro tłumaczeń INTERLANG, Karol Szejko
Archiwum prywatne: Barbara Janczukowicz, Marcin Klimczak, Jan Małgporzewicz, Adam Mauks, Małgorzata Orenczak, Magdalena Szczucka, Janusz Turpinda
Współpraca instytucjonalna: Archiwum Akt Nowych, Gedania SA, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, Muzeum Stutthof w Sztutowie. Niemiecki obóz koncentracyjny i zagłady (1939–1945), Narodowe Archiwum Cyfrowe, Polska Akademia Nauk Biblioteka Gdańska
Współpraca merytoryczna: dr hab. Grzegorz Berendt, Bartłomiej Garba, Wojciech Łukaszun