KONIEC WOJNY '45 - 05 POCZĄTEK DOMINACJI RADZIECKIEJ

6 maja 2015 r. została otwarta wystawa przygotowana przez Muzeum II Wojny Światowej  '45.Koniec wojny w 45 eksponatach, która jest dostępna w Europejskim Centrum Solidarności.

Już w 1944 r. postępujące za oddziałami Armii Czerwonej siły NKWD i kontrwywiadu wojskowego Smiersz rozpoczęły systematyczne niszczenie polskiego podziemia. Aresztowano żołnierzy Armii Krajowej, Narodowych Sił Zbrojnych i przedstawicieli cywilnej administracji Polskiego Państwa Podziemnego, którzy ujawniali się wraz z wypieraniem sił niemieckich z terytorium Polski. Symbolicznym wydarzeniem stał się prowadzony w Moskwie w dniach 18–21 czerwca 1945 r. proces 16 przywódców Polskiego Państwa Podziemnego, podstępnie aresztowanych w Pruszkowie koło Warszawy i przewiezionych do Moskwy. Oskarżono ich o kolaborację z Niemcami i w bezprawnym, pokazowym procesie skazano na wysokie kary. Trzech osadzonych, w tym ostatni komendant AK gen. Leopold Okulicki, zmarło w więzieniach w niewyjaśnionych okolicznościach.

PRZESTRZELONY KRUCYFIKS /przed 1945/

Ołowiana figura Chrystusa z przestrzeliną na piersi. W jej środku znajduje się kula karabinowa. Figura pochodzi z jednego z kościołów na Dolnym Śląsku, prawdopodobnie została ostrzelana przez żołnierza radzieckiego w 1945 r.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, DŁ.: 34.5 CM / WYS.: 60 CM / WAGA: 4 KG

MUNDUR FUNKCJONARIUSZA /NKWD 1943–1945/

Mundur oficera NKWD, według wzoru z 1943 r. Widoczna jest charakterystyczna czerwono-niebieska czapka, wzbudzająca lęk wśród czerwonoarmistów i ludności cywilnej. Wyposażenie stanowią torba oficerska i kabura, w której znajduje się radziecki pistolet TT wz. 1933. Po przejęciu władzy w Rosji bolszewicy utworzyli wszechwładną policję polityczną, Ogólnorosyjską Nadzwyczajną Komisję do Walki z Kontrrewolucją i Sabotażem, zwaną potocznie Czeka. Od 1934 r. działała ona jako NKWD – Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych. Skupił on pod jednym kierownictwem cały aparat terroru: służbę bezpieczeństwa wewnętrznego, wywiad, kontrwywiad, wojska ochrony granic, sądownictwo doraźne, system obozów pracy niewolniczej – Gułag, i milicję. Na zajętych przez Armię Czerwoną ziemiach polskich wojska NKWD zabezpieczały narzucony porządek polityczny, zwalczając polskie podziemie.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, PISTOLET – DŁ.: 19,5 CM / WAGA: 0,8 KG

KOMUNISTYCZNY PLAKAT PROPAGANDOWY - AWERS /1945/

Plakat został wydrukowany na odwrocie niemieckiego afisza propagandowego partii narodowosocjalistycznej. Po wojnie wobec trudności zaopatrzeniowych do druku plakatów i dokumentów powszechnie wykorzystywano materiały niemieckie. Zestawienie tuż obok siebie propagandy komunistycznej i nazistowskiej daje jednak wiele do myślenia na temat paradoksów historii. Propaganda komunistyczna głosiła chwałę Związku Radzieckiego jako zwycięzcy nad faszyzmem i wyzwoliciela Polski. Rząd komunistyczny w kwietniu 1945 r. zawarł z Moskwą układ o przyjaźni i współpracy. W istocie był to akt podporządkowania państwa wschodniemu sąsiadowi. Komuniści w Polsce przez cały okres swoich rządów pozostawali zależni od Związku Radzieckiego.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, DŁ.: 19 CM / SZER.: 42 CM