MIIWS

113 lat temu urodził się Marian Rejewski

113 lat temu, 16 sierpnia 1905 r., urodził się Marian Rejewski, polski matematyk i kryptolog. W grudniu 1932 r. złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej „Enigma”.

Marian Rejewski urodził się w Bydgoszczy. Tu zdał maturę. Studiował matematykę w Poznaniu. W czasie studiów, jako kryptolog, nawiązał współpracę z wywiadem Wojska Polskiego. W grudniu 1932 r., jako pierwszy złamał kod niemieckiej maszyny szyfrującej „Enigma”. Osiągnięcie Rejewskiego, oraz Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego udoskonalających metodę łamania szyfrów utrzymywano w największej tajemnicy do lipca 1939 r. Wówczas wyniki pracy polskich kryptologów zostały przekazane zachodnim sojusznikom.

Po napaści III Rzeszy na Polskę M. Rejewski przedostał się na zachód i kontynuował prace kryptologiczne m.in. w tajnym ośrodku wywiadowczym „Cadix” we Francji, a następnie od 1943 r. w Wielkiej Brytanii. W wyniku decyzji politycznych, został jednak odsunięty przez Brytyjczyków od prac nad „Enigmą”. W 1945 r. został awansowany do stopnia porucznika. 

Po zakończeniu wojny, polski kryptolog podjął decyzję o powrocie do rodziny. W kraju opanowanym przez komunistów pracował na podrzędnych stanowiskach w różnych bydgoskich zakładach. Nigdy więcej nie miał szansy wykorzystać swoich kompetencji. Był również inwigilowany. Świat poznał prawdę o przełomowych zasługach Rejewskiego w walce z III Rzeszą dopiero w latach siedemdziesiątych XX wieku.
 
Zmarł w lutym 1980 r. Jest pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.