KONIEC WOJNY '45 - 04 ZNISZCZENIE I ODRADZANIE SIĘ ŻYCIA

6 maja 2015 r. została otwarta wystawa przygotowana przez Muzeum II Wojny Światowej  '45.Koniec wojny w 45 eksponatach, która jest dostępna w Europejskim Centrum Solidarności.

Polska wyszła z II wojny światowej jako kraj doszczętnie zrujnowany. W zgliszczach leżała stolica kraju Warszawa, podobnie jak liczne miasta i wsie. Zniszczeniu uległy infrastruktura, przemysł, rolnictwo. Zginęło ponad 5 mln obywateli Polski, żadne statystyki nie mogą oddać ogromu poniesionych cierpień. Zapoczątkowany w 1945 r. proces odbudowy kraju trwał wiele lat, a niektóre ślady wojny są widoczne do dziś, np. nieodbudowana Wyspa Spichrzów w Gdańsku. Niezwykle szybko na gruzach odradzało się jednak życie. Ludzie wykorzystywali swą pomysłowość, aby zapewnić sobie dach nad głową i pożywienie, a także chwile odpoczynku i rozrywki.

Zniszczone niemieckie szyldy uliczne z Gdańska, które po wojnie zaczęto zastępować polskimi. Zacięte walki o Gdańsk trwały do 29 marca 1945 r. i doprowadziły do zniszczenia dużej części miasta. Dzień przed jego zdobyciem dekretem rządu polskiego powołane zostało województwo gdańskie, zaczęto tworzyć polską administrację. Ludność niemiecka była stopniowo wysiedlana z miasta, na jej miejsce napływali Polacy, często wysiedleńcy z ziem wschodnich utraconych na rzecz Związku Radzieckiego. Danzig stawał się szybko Gdańskiem.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, DŁ.: 35 CM / SZER.: 16 CM / WAGA: 0,6 KG

TABLICZKA „LECZNICZY PEDICURE” /1945/

Tabliczka pochodząca z zakładu kosmetycznego, zaimprowizowanego zaraz po wojnie w ruinach Warszawy. Mimo wielkich zniszczeń i strat na terenach wyzwolonych spod okupacji niemieckiej szybko odradzało się normalne życie. W trudnych, często polowych warunkach na gruzach Warszawy, Gdańska i wielu innych miast zaczęły się pojawiać pierwsze restauracje i bazary, a także zakłady kosmetyczne i fryzjerskie. Pozwalały one zaspokoić potrzeby jednych, dla innych stanowiły zaś źródło zarobkowania.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, DŁ.: 18,5 CM / SZER.: 25CM / WAGA: 0,25 KG

MINA PRZECIWCZOŁGOWA /1944–1945/

Po zakończeniu działań zbrojnych na ziemiach Polski pozostały miliony śmiertelnie niebezpiecznych min. Niektóre z nich, jak ta wykonana ze szkła, zaprojektowano specjalnie w taki sposób, aby nie dało się ich łatwo wykryć. Jeszcze wiele lat po wojnie stanowiły one zagrożenie dla ludności, a zwłaszcza dzieci, które często padały ich ofiarą w czasie zabawy.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, WYS.: 7 CM / ŚR.: 40 CM / WAGA: 2,2 KG

OBUWIE Z OPON /1944–1945/

Para butów z opon, używanych pod koniec wojny na Białostocczyźnie. Ze względu na brak skóry do produkcji butów już podczas okupacji używano tkanin, drewna, sznurka i gumy. Espadryle czy chodaki, dotychczas kojarzone z biedą, weszły na stałe do świata mody. Takie rozwiązania obrazują nędzę panującą w społeczeństwie, a zarazem wielką pomysłowość ludzi niejednokrotnie pozbawionych dorobku całego życia.

CZERPAK WYKONANY Z HEŁMU /po 1945/

Hełmy, podobnie jak inne elementy uzbrojenia i wyposażenia, znajdowały po wojnie nowe zastosowanie, m.in. jako czerpaki do wody lub ziarna. Powojenne zniszczenia, braki i powszechna bieda zmuszały do samodzielnego wytwarzania przedmiotów codziennego użytku, często właśnie z wykorzystaniem żołnierskiego ekwipunku.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, DŁ.: 165 CM / SZER.: 30 CM / WAGA: 2 KG

WIADRO ZE ZBIORNIKA LOTNICZEGO /1945/

Wiadro wykonane metodą chałupniczą z połówki zbiornika tlenowego amerykańskiego bombowca B17, zestrzelonego nad południową Polską. Samoloty te brały udział m.in. w dostarczaniu zaopatrzenia dla powstańczej Warszawy w 1944 r. Elementy strąconego samolotu trafiły do działających w Auschwitz-Birkenau i podlegających SS Niemieckich Zakładów Wyposażenia (Deutsche Ausrüstungswerke, DAW), skąd zostały rozszabrowane przez miejscową ludność po likwidacji obozu i ucieczce Niemców.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, WYS.: 35 CM / ŚR.: 30 CM / WAGA: 4 KG

DARY UNRRA. /po 1945/

Administracja Narodów Zjednoczonych do spraw Pomocy i Odbudowy (United Nations Relief and Rehabilitation Administration, UNRRA) była międzynarodową organizacją, utworzoną w 1943 r. w Stanach Zjednoczonych. Jej misja polegała na udzielaniu pomocy ludności wyzwalanej Europy i Azji, a także wspieraniu odbudowy i odrodzenia gospodarczego na obszarach zniszczonych wojną. Działała do 1947 r. W Polsce nazywano ją żartobliwie „ciocią UNRRĄ”, której dostawy ratowały przed głodem i zimnem. Karton na konserwy UNRRA Puszka po odżywce mlecznej dla niemowląt i dzieci z transportów UNRRA, z instrukcją przygotowania Tabletki do dezynfekcji wody, zabezpieczające przed zatruciem wodą z zanieczyszczonych ujęć

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, SKRZYNIA NA KONSERWY DŁ.: 35 CM / SZER. 49 CM / WYS.: 20 CM / WAGA: 1,5 KG; PUSZKA PO ODŻYWCE:WYS.: 9,5 CM / ŚR.: 7 CM / WAGA: 0,08 KG; TABLETKI DO DEZYNFEKCJI WODY: WYS.: 4,1 CM / ŚR.: 2,7 CM / WAGA: 0,02 KG

METALOWA OBRĄCZKA ŚLUBNA /1946/

Metalowa obrączka podoficera 1 Armii Wojska Polskiego Michała Michułki i Elżbiety Piskorz. Para wzięła ślub w lutym 1946 r. we wsi Chłopy (dziś Peremożny) koło Lwowa, na krótko przed tzw. repatriacją do Polski. W jej następstwie osiedlili się w wiosce Trześnia na Dolnym Śląsku, gdzie dożyli starości, doczekawszy się trójki dzieci. W trakcie ceremonii ze względu na brak prawdziwych obrączek, na które nie było ich stać, wykorzystali oszlifowaną nakrętkę do śruby, kolejno zakładając ją sobie nawzajem w czasie składania przysięgi małżeńskiej.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, ŚR. 2 CM / WAGA: 0,002 KG

BIMBROWNICA /ok. 1945/

Bimbrownica została wykonana z elementów przedwojennej kuchni polowej Wojska Polskiego. Była urządzeniem do nielegalnej produkcji wysokoprocentowego alkoholu, najczęściej z ziemniaków. Groza wojny, zniszczenia, i powojenna bieda odcisnęły negatywne piętno na zbiorowej psychice Polaków. Jeszcze w czasie wojny spożycie alkoholu, także tego produkowanego nielegalnie, znacznie wzrosło. Za okupacji i w pierwszych latach powojennych bimber pozostawał też nieoficjalnym środkiem płatniczym i „towarem wymiennym”. Mimo że władze zwalczały i piętnowały bimbrownictwo, spożycie alkoholu rosło również w kolejnych dekadach.

MUZEUM II WOJNY ŚWIATOWEJ, DŁ.: 107 CM / SZER.: 45 CM / WYS.: 90 CM / WAGA: 14 KG